«Ніколі не чулі, каб ён прагнуў ваяваць. Але пасля Майдану змяніў стаўленне да ўкраінцаў», — кажуць знаёмыя беларуса Андрэя Герыловіча, які быў наймітам ЧВК «Вагнер». У канцы лістапада ён трапіў у палон ва Украіне. Землякі расказалі «Нашай Ніве», што магло прывесці хлопца на вайну.
34-гадовы Андрэй Герыловіч нарадзіўся ў вёсцы Заспа Рэчыцкага раёна. Паселішча з насельніцтвам пад тысячу чалавек выцягнулася ўздоўж шашы з Рэчыцы на Лоеў. Ад аграгарадка да райцэнтра 16 кіламетраў, а да мяжы з Украінай — меней за паўсотню. Са славутых землякоў — паэты Анатоль Сыс з суседняга Гарошкава і Сяржук Сыс з самой Заспы.
Мясцовыя жыхары кажуць, што ў лютым і сакавіку чулі гукі вайны і непакоіліся, каб яна не прыйшла ў іх хаты. Навіну, што іх земляка ўзялі ў палон украінскія вайскоўцы, большасць тых, з кім удалося пагутарыць, не ведалі.
У Заспе жывуць маці і брат Герыловіча. Пра яго палон яны ведаюць.
— Мама ў шоку ад гэтых навінаў, — адрэагаваў адзін з вяскоўцаў.
Андрэй скончыў мясцовую школу.
— Памятаю яго цікаўным хлопцам. Чытаў, працавіты, гаспадарлівы. Гультаём не быў. Да арміі рабіў у калгасе, а потым паехаў у свет. Прыязджаў да маці, — апавёў яшчэ адзін вясковец.
Андрэй Герыловіч да прызыву ў войска рабіў у калгасе «Савецкая Беларусь». Потым, па словах яго аднапалчаніна, служыў связістам у Калодзішчах і застаўся на кантракце. Прабыў на ім недзе да 2013 года.
— Нічога кепскага пра яго сказаць не магу. Ад яго ніколі не чуў, каб ён прагнуў ваяваць. Служыў, як мне падаецца, больш дзеля выгодаў, чым паводле паклікання. Але так рабілі многія, ваяваць жа ніхто ў арміі не думае, — адзначыў саслужывец Герыловіча.
З апублікаваных Беларускім расследавальніцкім цэнтрам звестак вядома, што служыў Герыловіч прапаршчыкам у вайсковай часці 68 473 — 86-й брыгадзе сувязі. Па дэмабілізацыі рабіў альпіністам-мантажнікам у прыватнай фірме. Жыў у Мінску. У 2015 годзе ажаніўся.
Па словах знаёмага Герыловіча, падзеі ва Украіне, Майдан, паўплывалі на хлопца. Паводле яго, Герыловіч трымаўся прарасійскай пазыцыі і таго не хаваў, размяшчаючы на сваёй старонцы ў сацыяльных сетках адпаведныя каментары.
— У яго цешчы, здаецца, жывуць родзічы на Данбасе, і зразумела, калі там пачалася вайна, то ўкраінцы для іх сталі ворагамі. Думаю, што ўплыў цешчы яшчэ больш адбіўся на Андрэю, — мяркуе суразмоўца.
Высветліць, якім чынам трапіў Герыловіч у шэрагі наёмнікаў «Вагнера», не ўдалося.
Знаёмы мяркуе, што Андрэй «маральна быў гатовы паехаць на вайну», але што канчаткова паўплывала на прыняцце ім такога рашэння, не ведае. Дапускае, што гэта маглі быць грошы. Кантракт з вагнераўцамі ён, наколькі ведаюць аднавяскоўцы, падпісаў на паўгода.
Герыловіч трапіў у палон 20 лістапада. Вагнеравец меў пазыўны «Заспа» — па назве роднай вёскі. Паводле Нацгвардыі Украіны, ён непасрэдна ўдзельнічаў у баях, у прыватнасці, карэктуючы артылерыю расійскіх наймітаў.
На апублікаваным Нацгвардыяй відэа Герыловіч кажа, што служыў у штурмавым атрадзе. Ён крытыкуе сваіх камандзіраў і абвінавачвае ў нявыплаце грошай. Герыловіч таксама кажа ў відэа, што заканчэнне тэрміну дзеяння кантракта не азначае, што кантрактніка адпусцяць.